New European Ensemble

Vergeten vrienden – het stille drama van Belarus

Op zondag 23 januari 2022 organiseerde het New European Ensemble samen met debatcentrum De Rode Hoed ‘Vergeten Vrienden – het stille drama van Belarus’. Hier kwam de actualiteit samen met muziek van vier Belarussische componisten.

Een actuele blik op de situatie in Belarus (Wit-Rusland) met Tatsiana Komich (woordvoerder Belarusian Democratic Forces), Prof. dr. Ellen Rutten (Slavische studies) en voormalige Rusland correspondenten Arnout Brouwers (Volkskrant) en Michel Krielaars (NRC). New European Ensemble en Music for Belarus presenteren werken van vier Belarussische componisten.

Na de Belarussische verkiezingen in augustus 2020 gingen duizenden burgers de straat op om zich te uiten tegen het aanblijven van President Alexander Lukashenko, sinds 1994 aan de macht. Hoewel de reactie van het regime eenduidig uitliep op dictatoriale repressie, geweld en opsluiting van de oppositie, voltrok dit drama zich bij de West-Europese buren aanvankelijk in relatieve stilte. Aanhoudende protesten resulteren momenteel in aandacht voor de situatie, maar er is meer aandacht nodig. Juist door de vraag te stellen wie de Belarussen zijn kunnen we de betrokkenheid verhogen.  Tijd dus om de stilte te doorbreken met een avond over een land dat zowel geografisch als gevoelsmatig dichterbij ligt dan we denken.

Journalisten, protesterenden, academici, kunstenaars en anderen die zich tegen het regime hadden uitgesproken zijn gevangen genomen. De Human Rights Foundation spreekt van misdaad tegen de mensheid en marteling van gevangenen en activisten. Het werk van vele Belarussische kunstenaars, componisten en musici werd in eigen land verboden. Zo speelt het New European Ensemble gedurende de avond werk van Oxana Omelchuck, Kanstantin Yaskou, Valery Voronov en Volha Padhajskaja dat in vele gevallen in eigen land niet meer in het openbaar mag klinken.

Het panel besprak de huidige situatie in Belarus. Wat is er gaande op het gebied van lokaal in internationale politiek? Wat is de uitkomst van de vluchtelingencrisis aan de Poolse grens en wat zijn de gevolgen van het incident waarbij Ryanair vlucht 4978 door het Belarussische leger geforceerd werd om in Minsk te landen en journalist Roman Protasevich te arresteren? Wat is de impact van de Westerse sancties tegen het regime? En dan wat is de strategie van de Wit-Russische oppositie, zowel op journalistieke als activistische vlakken? Wat zijn mogelijke toekomstscenario’s voor het land, het huidige regime en nog belangrijker: voor de mensen die er leven?